Aktywność fizyczna od dawna jest znana jako kluczowy element zdrowego trybu życia. Jednak jej wpływ na dobrostan psychiczny człowieka jest nie mniej istotny, niż korzyści dla naszego ciała. W ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci badania empiryczne wykazały, że regularna aktywność fizyczna ma niezwykle pozytywny wpływ na nasze zdrowie psychiczne.

W tym wpisie dowiecie się, dlaczego aktywność fizyczna jest tak ważna dla dobrostanu psychicznego człowieka, jakie mechanizmy wpływają na poprawę nastroju i redukcję stresu, oraz jakie konkretne korzyści zdrowotne można osiągnąć poprzez regularne ćwiczenia.

Chemia naszego ciała – endorfiny i serotonina

Mimo znacznych zmian jakie zaszły w ciągu ostatnich stuleci, chemia ciała człowieka pozostaje wciąż taka sama. Podczas aktywności fizycznej nasze ciało wytwarza naturalne substancje chemiczne, które znacząco wpływają na nasz nastrój. Jednym z najważniejszych hormonów produkowanych podczas ćwiczeń są endorfiny. Nie bez przyczyny są one nazywane „hormonami szczęścia”, gdyż wywołują uczucie euforii, spełnienia i relaksu. Regularna aktywność fizyczna w sposób naturalny zwiększa poziom ich produkcji w organizmie, co jest kluczowe dla regulacji nastroju. Wzrost poziomu tych substancji chemicznych znacząco poprawia samopoczucie i ogólny dobrostan psychiczny.

Niestety często można usłyszeć powtarzane przez starsze pokolenie słowa „idź pobiegaj to depresja ci przejdzie” co jest okropnym wyrazem niezrozumienia, niewiedzy oraz braku szacunku do osoby cierpiącej na tę chorobę. Warto zwrócić uwagę na prawidłową kolejność działań – gdy pojawiają się pierwsze sygnały problemów z psychiką dziecka należy przede wszystkim skontaktować się z psychologiem. Dopiero potem, po wizycie u specjalisty można zastosować dodatkowy środek wspomagający psychikę w walce z chorobą – chociażby wspólne domowe ćwiczenia, spacery czy przebieżki. Aktywność fizyczna dla wielu osób stanowi tylko i aż jeden z elementów terapii antydepresyjnej, pomagając w poprawie nastroju i ogólnego stanu psychicznego – ale nie może być terapią samą w sobie!

Redukcja stresu

Stres jest niestety coraz powszechniejszym problemem w dzisiejszym społeczeństwie, a jego wpływ przekłada się bezpośrednio na nasze zdrowie psychiczne. Według wielu badań można wyróżnić następujące negatywne skutki stresu:

• wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
• PTSD (zespół stresu pourazowego),
• depresja,
• nerwice,
• obniżona odporność,
• choroby związane z sercem,
• wrzody, nowotwory.

Aktywność fizyczna pomaga w redukcji poziomu stresu poprzez zmniejszenie poziomu kortyzolu, czyli hormonu stresu, oraz poprzez zwiększenie zdolności organizmu do radzenia sobie z czynnikami stresogennymi.

Poprawa jakości snu i lawina pozytywnych efektów

Problemy ze snem, takie jak bezsenność, są często związane z problemami zdrowia psychicznego. Aktywność fizyczna pomaga w regulacji snu poprzez poprawę jakości snu oraz skrócenie czasu potrzebnego na zaśnięcie. To z kolei ma korzystny wpływ na nasze samopoczucie. Można wymienić między innymi następujące pozytywne skutki uboczne aktywności fizycznej i jej wpływu na zdrowszy sen:

• Redukcja stresu i napięcia – aktywność fizyczna pomaga w redukcji hormonów stresu, takich jak kortyzol, dzięki czemu łatwiej jest zasnąć i utrzymać głęboki sen.
• Regulacja rytmu dobowego – regularne ćwiczenia przyczyniają się do usprawnienia cyklu snu i czuwania, synchronizując zegar biologiczny organizmu.
• Poprawa funkcjonowania układu krążenia – aktywność fizyczna poprawia krążenie krwi, co korzystnie wpływa na dotlenienie organizmu i jakość snu.

Wszystkie wymienione benefity poprawy jakości snu związanej z aktywnością fizyczną, bezpośrednio redukują naszą podatność na wahania nastroju i inne problemy natury psychicznej.

Poprawa ogólnego zdrowia fizycznego

Aktywność fizyczna ma oczywiście wiele korzyści dla ciała, takich jak kontrola wagi, poprawa kondycji fizycznej, oraz redukcja ryzyka wystąpienia wielu chorób, takich jak otyłość, cukrzyca typu 2, czy choroby serca. Jednak korzyści te mają również wpływ na nasze zdrowie psychiczne. Osoby, które czują się lepiej ze względu na swoje ciało, często mają wyższą samoocenę i lepszy obraz siebie, co przekłada się na pozytywne emocje i zdrowszy stan psychiczny.

Poza tym znacznie łatwiej o dobre samopoczucie, gdy jesteśmy codziennie pełni energii, chodzimy wyprostowani i zdrowi oraz nie wymagamy pomocy lekarza. Możemy wówczas skupić się na rzeczach, które sprawiają nam radość w życiu.

Poprawa samopoczucia i samooceny

Regularna aktywność fizyczna może pomóc w poprawie samopoczucia i ogólnego poziomu energii. Czując się bardziej aktywnym i sprawnym, jesteśmy bardziej pewni siebie i zmotywowani do podejmowania wyzwań w życiu codziennym. To z kolei przekłada się na odczuwanie większej ilości  pozytywnych emocji i lepszy stan psychiczny.

Do przykładowych aktywności fizycznych, które w pozytywny sposób wpłyną na nasze samopoczucie można zdecydowanie zaliczyć:

• Ćwiczenia aerobowe
  Ćwiczenia aerobowe, takie jak jogging, pływanie, jazda na rowerze czy taniec, są doskonałe dla zdrowia psychicznego. Działają one na wiele mechanizmów wpływających na nasz nastrój i poziom energii. Regularne aeroby poprawiają przepływ krwi, zwiększają poziom endorfin i pomagają w redukcji stresu.
• Trening siłowy
  Trening siłowy, czyli ćwiczenia opierające się na pracy z ciężarami lub własnym ciężarem ciała, również mają pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne. Zwiększenie siły i wytrzymałości fizycznej może wpłynąć na większą pewność siebie i poczucie własnej wartości. Poza tym należy zwrócić uwagę na sieć kontaktów jaką budujemy przychodząc chociażby na basen czy na siłownie. Wspólny wysiłek fizyczny prowadzi do zacieśniania się więzi z ludźmi, a to bezpośrednio przekłada się na pozbycie się poczucia osamotnienia. Zdobywamy w ten sposób ludzi, z którymi możemy podzielić się naszymi problemami.
• Joga i medytacja
  Joga i medytacja łączą aktywność fizyczną z praktykami skupionymi na umyśle. Te formy aktywności fizycznej pomagają w osiągnięciu równowagi między ciałem a umysłem. Poprzez skupienie na oddechu, pozwalają na pełen odpoczynek. Są okazją do wyciszenia, pozbycia się negatywnych emocji, przemyślenia w spokoju rzeczy martwiących nas w codziennym życiu.

Pamiętajmy w zgiełku dnia codziennego o tym, że czas przeznaczony na wspólny spacer, jazdę na rowerze, basen czy siłownie nie jest czasem straconym! Wręcz przeciwnie – podjęcie się aktywności fizycznej przekłada się bezpośrednio na lepsze samopoczucie, zdrowie fizyczne, poprawia nasz dobrostan psychiczny – a co za tym idzie zdecydowanie pomoże wydłużyć nam życie.

Źródła

• Strefa Psychoterapia
• Nasenne.
• Bezstresowo

Grafika tytułowa została stworzona z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.