Borderline (Borderline Personality Disorder) w tłumaczeniu dosłownym oznacza osobowość z pogranicza. Jest to bardzo poważne zaburzenie psychiczne. Histeryczka, egoista – tak zwykle myślimy o osobach, które się śmieją, a już po chwili, zupełnie bez powodu, wpadają w złość lub apatię. Osoby cierpiące na borderline są niesprawiedliwie osądzane i często same nie zdają sobie z tego sprawy. Ich życie to ciągła huśtawka nastrojów, chodzenie po cienkiej linii, z której czasami spadają i koszmar kończą samobójstwem.
Nazwa „borderline” lub zaburzenie “z pogranicza” wzięła się z faktu, że początkowo ludzi z tym zaburzeniem uważano za znajdujących się na pograniczu psychozy i nerwicy zgodnie z klasycznym podziałem na te dwa zaburzenia. Cierpią oni na problemy z regulacją emocji oraz zaburzoną percepcję.
Według badań epidemiologicznych wskaźnik zapadalności na tę chorobę dla populacji ogólnej wynosi od 0,2 do 2.8 %. Porównując ten wynik do danych dotyczących schizofrenii, w przypadku której wynosi około 1%, jest to zaburzenie występujące znacznie częściej.
Pierwsze badania nad zachorowalnością na borderline ujawniały, że częściej dotyka ona kobiet – 70-75%. U kobiet częściej jak u mężczyzn występują współtowarzyszące BPD zaburzenia odżywiania, u mężczyzn zaś mają miejsce zachowania antyspołeczne oraz stosowanie używek.
Przyczyny występowania zaburzenia
Wyróżnia się kilka czynników mogących prowadzić do rozwoju osobowości borderline:
- dziedziczenie,
- doświadczenia z dzieciństwa, w szczególności wykorzystywanie seksualne,
- opuszczenie przez najbliższych,
- nierozwiązane kryzysy rozwojowe, konflikty w rodzinie,
- negatywne wpływy środowiska wychowawczego,
- zespół stresu pourazowego (PTSD).
Typ borderline to rodzaj zaburzenia osobowości, a dokładniej osobowości chwiejnej emocjonalnie. Osoby dotknięte zaburzeniem borderline są niestabilne afektywnie, często zmianie ulega ich nastrój, bardzo szybko się denerwują, miewają lęki i niekontrolowane wybuchy gniewu. Ich zachowanie jest często osądzane przez otoczenie jako nieadekwatnie do sytuacji. Większość ludzi z borderline miewa impulsywne zachowania autodestrukcyjne.
Na co zwrócić uwagę?
Ludzie chorzy na borderline czują się samotni i opuszczeni. Mają problemy z własną tożsamością. Raz wydaje im się, że są wspaniali, a już po chwili myślą, że zasługują tylko na śmierć. To właśnie między innymi dlatego potrzebują wyjątkowego wsparcia ludzi z ich otoczenia oraz specjalistycznej pomocy psychologicznej. Zaburzony obraz siebie, celów i preferencji prowadzi do tworzenia niestabilnych związków uczuciowych. Towarzyszy im poczucie wewnętrznej pustki. Osoby chore na borderline gwałtownie reagują na krytykę. Chorzy z osobowością z pogranicza są bardzo chwiejni emocjonalnie – na wyraz często doświadczają huśtawki emocjonalnej, bardzo często przeżywają bardzo intensywnie skrajne emocje. W ciągu kilku chwil mogą się cieszyć, wpaść w złość lub w stan depresyjny. Widzą świat w barwach czarno-białych, bez odcieni szarości – albo coś kochają albo nienawidzą.
Przede wszystkim jednak boją się odrzucenia, ma to bardzo często podłoże w patologiach, które wystąpiły we wczesnym etapie życia. W końcu nie mogą już wytrzymać i pragną skończyć koszmarem. W wyniku tego często samookaleczają się, a w wielu wypadkach popełniają samobójstwo.
Diagnoza i leczenie
Diagnoza BPD jest skomplikowana i wymaga oceny specjalisty – psychiatry lub psychologa. Leczenie często obejmuje terapię poznawczo-behawioralną, terapię dialektyczno-behawioralną (DBT) oraz farmakoterapię w niektórych przypadkach – pisaliśmy już o nich na naszym blogu, zachęcamy do zapoznania się z ich ideą!
Terapia dialektyczno-behawioralna (DBT) jest jedną z najskuteczniejszych form terapii dla osób z BPD. Pomaga ona w rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z emocjami, kontrolowaniu impulsywności oraz budowaniu zdrowych relacji interpersonalnych.
Jak pomóc?
Wspieranie osób z BPD wymaga empatii, cierpliwości i zrozumienia. Warto unikać osądzania i stigmatyzacji, a zamiast tego oferować wsparcie emocjonalne. Niekiedy niewątpliwie trudny proces wychodzenia z tego koszmaru zaczyna się od zwykłej rozmowy – czasem zwykłe „Miło Cię widzieć” może naprawdę przyczynić się do uratowania komuś życia. Dlatego tak ważne jest zwracanie uwagi na osoby jakie mamy wokół siebie i nie pozostawanie biernym wobec cierpienia drugiego człowieka – w szczególności, gdy jest to tak trudne i bolesne cierpienie wewnętrzne. Zachęcenie do skorzystania z terapii oraz szukania profesjonalnej pomocy może być kluczowe dla procesu zdrowienia.
Borderline Personality Disorder to bez wątpienia jedno z najpoważniejszych zaburzeń psychicznych, które destrukcyjnie wpływa na życie codzienne osób nim dotkniętych. Zrozumienie cech charakterystycznych BPD oraz dostęp do odpowiedniego leczenia to klucz do poprawy jakości życia osób zmagających się z tym zaburzeniem. Niezmiernie ważne jest również budowanie społecznego wsparcia, aby osoby z BPD nie czuły się izolowane i miały szansę na pełniejsze życie!
Źródła