Kim byśmy byli  i co byśmy osiągnęli bez motywacji? Nie zdajemy sobie sprawy z tego, że jest ona kluczowa do tego, aby nie tylko osiągać sukces, ale także po prostu stawiać kroki do przodu w codziennych sytuacjach.

Często ten temat pojawia się przy okazji nowego roku i związanych z nim postanowień noworocznych, które podejmowane są licznie przez większość ludzi na świecie. Często słyszy się od takich osób, że zabrakło im motywacji do działania. Ale tak właściwie czym jest motywacja?

Czym jest motywacja?

Samo słowo motywacja pochodzi od łacińskiego czasownika ,,movere”, który oznacza ,,popychać’ lub ,,poruszać”. Tak więc przez tłumaczenie tego słowa można pośrednio utworzyć definicję zjawiska.

Motywacja to ogół myśli, zachowań i czynności powodujący wykonanie określonej czynności. 

Naukowcy wyodrębnili cztery konkretne typy motywacji:

• Wewnętrzna – możemy mówić o niej wtedy, gdy sami chcemy wykonać konkretną czynność, która akurat w danym momencie zaspokoi nasze potrzeby.
  Przykładem jest sytuacja, w której czujemy, że jesteśmy głodni jednocześnie wiedząc, że tylko my sami możemy przygotować posiłek dla siebie.
• Zewnętrzna – obserwujemy ją, gdy konkretny bodziec z zewnątrz wpływa na nas, budząc w nas chęć do działania.
  Może być to szef w pracy, mówiący, że otrzymamy podwyżkę, gdy nasza wydajność w tym miesiącu wzrośnie o 7%.
• Pozytywna – wtedy, gdy podczas podejmowania decyzji o konkretnym działaniu, myślimy o pozytywnych skutkach płynących z tego działania.
  Taki typ motywacji możemy zaobserwować, gdy myślimy o dobrym zdrowiu i kondycji, rozważając pójście na spacer czy siłownię.
• Negatywna – objawia się podczas procesu decyzyjnego, gdy myślimy o niepożądanych konsekwencjach starając się ich uniknąć.
  Można ją zaobserwować, gdy mamy ochotę na przykład na owoc, który nas uczula. Wiedząc, że ewentualne zjedzenie takiego produktu skończy się ostra reakcją alergiczną, postanawiamy go nie jeść.

W tym samym momencie można obserwować kilka typów motywacji. Więc nie powiedziane jest, że nie możemy odczuwać jednocześnie dwóch jej typów. Czasami mogą się one przenikać dając odpowiedni tor do realizacji konkretnych działań.

Taka kombinacja dwóch typów motywacji (zewnętrznej i wewnętrznej) była zaobserwowana u francuskiego kolarza Lance’a Armstronga. U tego sportowca w 1996 roku zdiagnozowano raka jąder, jednak czynniki wewnętrzne i zewnętrzne spowodowały, że już trzy lata później, po chemioterapii, wygrał Tour de France. Do 2003 roku mężczyzna wygrał ten sam wyścig aż 5 razy! Lekarze i psychologowie, mówili wtedy, że taki typ motywacji łączonej przyniósł kolarzowi nie tylko spektakularny sukces na arenie sportowej, ale także wygraną z nowotworem.

Motywacja a nauka

Myślę, że wielu z Was wie, że współcześnie aby dobrze się uczyć potrzebny jest ogrom motywacji. W wielu przypadkach, niestety, wynika to z nacisku szkoły, czy rodziców. Jednak nie brakuje też osób, których motywacja jest wewnętrzna. Dziś trudno jest utrzymać samodyscyplinę, która wiąże się bezpośrednio ze zjawiskiem motywacji.  Wiele czynników wpływa na to, że jesteśmy zdemotywowani. Telefon, ciekawy film w telewizji czy spotkanie z przyjaciółmi wydaje się dużo przyjemniejsze od obowiązków.

Uczniowie potrzebują motywacji praktycznie cały czas. Oprócz spędzania w szkole średnio 8 godzin, muszą znaleźć w sobie pokłady samodyscypliny aby uczyć się czy wykonać zadania w domu. Przeciętny człowiek idzie do pracy na 8 godzin, aby potem w domu dać odpocząć nie tylko ciału, ale też głowie, która cały czas musi albo wytwarzać albo odbierać bodźce motywujące do działania. Natomiast uczeń musi wytwarzać większą ilość motywacji, która musi starczyć również na działanie poza szkołą.

Niestety często młodzi ludzie spotykają się z komentarzami dotyczącymi ich „lenistwa”. 

W wielu przypadkach tak nie jest, ponieważ mózg takiego człowieka może być zwyczajnie zmęczony wytwarzaniem tak dużej ilości substancji odpowiadającej za motywację i samodyscyplinę.

Zatem jak skutecznie się motywować?

Istnieje wiele sposobów na zmotywowanie się do działania. W tym miejscu warto też wspomnieć o coachingu, który odgrywa w tej sprawie znacząca rolę. Wielu coachów stosuje różne techniki dotyczące tego zjawiska, jednak wielu z nich powtarza kilka sposobów:

1. Stawiaj sobie małe, realne cele. Nie zaczynaj od ogromnych, niemożliwych dla Ciebie w danym momencie milowych kroków. Zacznij od tych małych, bardziej realistycznych.
2. Wyznaczaj sobie nagrody za osiągnięty cel. Cały proces nie powinien opierać się tylko na dążeniu, ale też na pozytywnych skutkach czy nagrodach.
3. Rozplanuj sobie całą drogę do osiągnięcia danego celu. Często dobrym pomysłem jest rozpisanie kroków na kartce i przyczepienie jej w widocznym miejscu, aby często przypominać sobie o nich i wyznaczonym celu.
4. Bądź dla siebie dobry! Gdy nie uda Ci się zrobić przewidzianego na dany dzień  kroku, nie obwiniaj się, nie katuj. Przypilnuj tylko, żeby takie sytuacje zdarzały się rzadko.

Jak widzisz zjawisko motywacji składa się z wielu czynników, dlatego najważniejszym jest uzmysłowienie sobie czego tak naprawdę oczekujesz od siebie i ustanowienie ścieżki, która doprowadzi Cię do określonego sukcesu.

Źródła

• ,,Pojęcie motywacji, jej odmiany i podmioty motywacji’’- E. Kacprzak-Biernacka, A. Skura-Madziała, Z. Kopański , I. Brukwicka , Y. Lishchynskyy , M. Mazurek 
• ,,Psychologia życia” P. G. Zimbardo, R. J. Gerrig